Historyczne.Bitwy Pskow.1581 1582,Dariusz.Kupisz

Pokrewne

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wysłał tam jedyniepodjazd zło\ony z Węgrów, który potwierdził wieści owycofaniu się wojsk Chiłkowa na wschód.Wyparcie sił moskiewskich spod Toropca zabezpieczyłoWielkie Auki i przywróciło armii królewskiej swobodęoperacyjną.Zbli\ały się ju\ jednak jesienne chłody, częśćszlachty litewskiej i wolontariuszy wymykała się cichaczem dodomów, a i regularne wojsko narzekało na zaległości płacowe.W odbudowanej twierdzy wielkołuc-kiej pozostawiono 2363\ołnierzy pod dowództwem wojewody smoleńskiego i starostyorszańskiego Filona Kmity Czamobylskiego.Resztę armiiregularnej, postanowiono wykorzystać atakując Newel,Ozieryszcze oraz Zawłóczę.Król, na czele topniejących zka\dym dniem pocztów magnackich i ochotniczych, miał sięskierować ku granicom litewskim.49Ju\ w trakcie walk pod Wielkimi Aukami przyciągnąłpod Newel Mikołaj Drodostajski.Nie miał jednak siły, byzdobyć zamek otoczony ze wszystkich stron wodą.Dopieropo zdobyciu Wielkich Auk posłał mu król 500 czarnej"piechoty z pułku Zamoyskiego, 1000 piechoty węgierskiejJana Bornemiszy i kilka cię\kich dział.Węgrzy przystąpilinatychmiast do kopania rowów i po kilku dniach byli ju\przy ścianie zamkowej, gotowi do wzniecenia ognia.Przeraziło to załogę do tego stopnia, \e 30 wrześniaskapitulowała, zagwarantowawszy sobie swobodne odejściedo Moskwy.Trzynaście dni pózniej poddało się Ozierysz-cze, zajęte przez hetmana polnego litewskiego KrzysztofaRadziwiłła.Tymczasem Batory opuścił obóz pod Wielkimi Aukamii przybywszy do Newla, ulokował na zamku załogęwęgierską.Tu dopadła armię królewską zaraza (tyfusplamisty), przywleczona do Litwy i Korony z Włoch. Objawiała się ona zwykle naprzód dreszczami w okolicydolnego szpiku pacierzowego, następnie sprowadzała naswoje ofiary cię\kość głowy i osłabienie, a osobliwieduszność.Kogo po czterech lub pięciu dniach nie opusz-czała, u tego zamieniała się w febrę i kończyła śmiercią"11.Choroba towarzyszyła \ołnierzom królewskim przez całądrogę, a w Połocku zapadł na nią nawet sam Batory.Naszczęście organizm monarchy przezwycię\ył atak zarazy,ale wielu wycieńczonych i niedo\ywionych \ołnierzyzmarło.Niektórzy szacowali straty armii, łącznie z czeladziąi sługami towarzyszącymi szlachcie, na 10 000 ludzi.ZAWA�CZPo odjezdzie króla na Litwę, działania wojenne kontynuo-wał kanclerz Jan Zamoyski, który ruszył na czele kilkunastu11H e i d e n s t e i n , Pamiętniki., s.150.4 Psków 1581-158250tysięcy zacię\nych pod Zawłóczę.Na wieść o tym, załogaspaliła miasto, wycofując się wraz z ludnością do zamkule\ącego na wyspie głębokiego jeziora, utworzonego przezrzekę Wieliką.Spalono równie\ most łączący zamek z lądemoraz pościągano z okolicy wszystkie łodzie.Dębowe wałytwierdzy, oblepione gliną, zajmowały cały obszar wysepkii dochodziły niemal do wody, co uniemo\liwiało zastoso-wanie podkopów.Dodatkową przeszkodę stanowiły zaost-rzone pale wbite w skarpę.4 pazdziernika nad jeziorem stanął pułk stra\y przedniejAukasza Działyńskiego, zabezpieczając trakty wiodące zPskowa i Newla.Chorągwie jazdy ustawione na pierwszymodcinku miały ostrzegać przed ewentualną odsiecząmoskiewską, patrolujące drugi, nie dopuścić do zamku\ołnierzy moskiewskich z opanowanego niedawno Newla.Następnego dnia pod Zawłóczę dotarły siły główne dowo-dzone przez Zamoyskiego.Kanclerz objechał jezioro, poczym zdecydował się rozlokować działa i piechotę na-przeciw południowej ściany zamku, gdzie wznosiły się trzybaszty, a cieśnina oddzielająca wyspę od lądu była najwę\-sza i wynosiła jakieś 300 łokci (ok.180 m).Przez trzynastępne dni kopano tu szańce, pleciono kosze wiklinowedla osłony dział, a przede wszystkim budowano u brzegujeziora most, po którym miała ruszyć do szturmu piechotapolska i węgierska.Z początkiem oblę\enia rozpoczęły siępazdziernikowe słoty i przymrozki, dokuczające wojskuju\ do końca kampanii.9 pazdziernika na szańce wciągnięto osiem dział burzącychi rozpoczęto ostrzał wałów oraz trzech wie\.Zamoyski liczył,\e kule obtrącą suchą glinę, a pociski zapalające wbiją sięw drewniane bale i wywołają po\ar.Obrońcy znali ju\ jednaktajną broń Batorego i wojewoda Zuburow polecił zwęzićścianę zamkową do jednego rzędu bali.W wyniku tegonowatorskiego pomysłu, polskie kule przebijały drewno igasły w ziemi wypełniającej izbice.51Jedyna nadzieja na zdobycie zamku spoczęła teraz namoście budowanym przez Mikołaja Uhrowieckiego.10pazdziernika pływająca konstrukcja, składająca się zespiętych tratw, była gotowa i zaczęto ją ustawiać w po-przek cieśniny oddzielającej zamek od stanowisk piechoty.Gdy okazało się, \e most jest za krótki, zaczęto go ściągaćw stronę brzegu, by dołączyć kolejne tratwy.Niestety naglezerwały się liny i wiatr odepchnął konstrukcję na środekjeziora.Z zamku wypadło natychmiast kilkudziesięciuobrońców i wsiadłszy na czółna, ruszyło w kierunkudryfującego mostu, na którym pozostało jedynie trzechhajduków.Sytuacja stawała się coraz bardziej dramatyczna.Piechota wyszła na brzeg, strzelając do łodzimoskiewskich, a jezdzcy wskoczyli na konie i jęliobje\d\ać jezioro, by pochwycić tratwę na drugim brzegu.Nie pró\nowali te\ hajducy pozostali na moście.Niezwa\ając na świszczące kule, chwycili \erdzie i odpychalizmierzające w ich kierunku czółna.W międzyczasie tratwyzbli\yły się ju\ do przeciwległego brzegu, gdzie niektórzyjezdzcy wjechali końmi w wodę.Aodzie moskiewskiemusiały odpłynąć do zaniku, \egnane gęstym ogniem działi muszkietów.Most uratowano i mo\na było dobudować go do od-powiedniej długości.Jednak pierwsza próba skierowaniaprzeprawy w stronę zaniku, pociągnęła za sobą niemal 80ofiar po polskiej stronie [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

agnieszka90.opx.pl