[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.19Ruch czartystów w Anglii objął ogromną większość angielskiej klasy robotniczej i był pierwszym samodzielnym ruchempolitycznym proletariatu.Nazwa ruchu ( czartyści ) pochodzi od podanej przez robotników w roku 1839 do parlamentupetycji -  charter - zawierającej zasadnicze ich żądania: 1) powszechnej prawo wyborcze, 2) coroczne wybory do parla-mentu, 3) diety dla członków parlamentu, 4) tajne głosowanie przy wyborach do parlamentu, 5) równe okręgi wyborcze, ć)zniesienie cenzusu majątkowego dla posłów.Klasa robotnicza Anglii w ciągu szeregu lat prowadziła walkę o te żądania zapomocą petycyj, strajków, demonstracyj i zbrojnych starć z policją.20 Nowe fakty zmuszały do poddania całej dotychczasowej historii ponownemu zbadaniu.Iotóż okazało się, że cala dotychczasowa historia - z wyjątkiem dziejów stosunków pierwot-nych - była historią walk klasowych i że zwalczające się wzajem klasy społeczne byty każ-dorazowo wytworami stosunków produkcji i wymiany, słowem - stosunków ekonomicznychswojej epoki.Okazało się zatem, że każdorazowa struktura ekonomiczna społeczeństwastanowi realną podstawę, tłumaczącą w ostatniej instancji całą nadbudowę instytucji praw-nych i politycznych, a także wyobrażeń religijnych, filozoficznych i innych, właściwychkażdemu okresowi historycznemu.Hegel uwolnił pojmowanie historii od metafizyki, uczy-nił historię dialektyczną - ale jego pojmowanie historii było z gruntu idealistyczne.Terazdopiero idealizm został wypędzony ze swego ostatniego schronienia - z pojmowania histo-rii; powstało materialistyczne pojmowanie dziejów i znalazła się droga do tłumaczeniaświadomości ludzi ich bytem, a nie jak dotąd - bytu ludzi ich świadomością.Socjalizm nie występował już w ten sposób jako przypadkowe odkrycie tego czy innegogenialnego umysłu, lecz jako nieunikniony wytwór walki dwóch historycznie powstałychklas - proletariatu i burżuazji.Zadaniem jego nie było już opracowanie możliwie najdosko-nalszego systemu społeczeństwa, lecz zbadanie historycznego procesu ekonomicznego, zktórego wyłoniły się nieuchronnie te klasy oraz ich walka, i wykrycie w powstałej w tensposób sytuacji ekonomicznej środków rozwiązania tego konfliktu.Ale i dotychczasowysocjalizm był tak samo niezgodny z owym materialistycznym ujęciem historii, jak poglądfrancuskich materialistów na przyrodę niezgodny był z dialektyką i nowszą wiedzą przyrod-niczą.Dotychczasowy socjalizm krytykował wprawdzie istniejący kapitalistyczny sposóbprodukcji i jego następstwa, nie mógł ich jednak wyjaśnić, a więc i przezwyciężyć, mógł jetylko po prostu potępić jako złe.Im gwałtowniej potępiał nieodłączny od tego sposobu pro-dukcji wyzysk klasy robotniczej, tym mniej potrafił wyraznie wskazać, na czym ten wyzyskpolega i skąd się bierze.Chodziło wszakże o to, aby przedstawić, z jednej strony, w jegozwiązku historycznym kapitalistyczny sposób wytwarzania i jego konieczność w pewnymokreślonym okresie historycznym, a więc i konieczność jego upadku, z drugiej zaś, aby od-słonić jego charakter wewnętrzny wciąż pozostający jeszcze w ukryciu.To właśnie dokona-ne zostało przez odkrycie wartości dodatkowej.Wykazano, że formą zasadniczą kapitali-stycznego sposobu produkcji i dokonywanego za jego sprawą wyzysku robotnika jest przy-właszczanie nieopłaconej pracy, że kapitalista nawet wtedy, gdy kupuje siłę roboczą swegorobotnika w zamian za całkowitą jej wartość w charakterze towaru na rynku towarowym,nawet wtedy uzyskuje za tę siłę roboczą więcej wartości, niż za nią zapłacił.Okazało sięwreszcie, że ta wartość dodatkowa w ostatniej instancji stanowi sumę wartości, z której two-rzy się kapitał gromadzący się w coraz większych rozmiarach w rękach klas posiadających.Wyjaśniony został zarówno przebieg produkcji kapitalistycznej jak i produkcji kapitału.Te dwa wielkie odkrycia - materialistyczne pojmowanie dziejów i odsłonięcie tajemnicyprodukcji kapitalistycznej za pośrednictwem wartości dodatkowej - zawdzięczamy Mark-sowi.One to uczyniły socjalizm nauką, którą należy teraz przede wszystkim rozwijać dalejwe wszystkich jej szczegółach i powiązaniach.21 IIIMaterialistyczne pojmowanie dziejów wychodzi z założenia, że podstawą wszelkiegoustroju społecznego jest produkcja, a obok produkcji - wymiana jej wytworów, że w każ-dym społeczeństwie występującym na widownię dziejową podział produktów, a wraz z nimzróżniczkowanie społeczne na klasy lub stany, zależy od tego, co i jak się produkuje, i jaksię wymienia produkty.Zatem ostatecznych przyczyn wszystkich zmian społecznych iprzewrotów politycznych należy szukać nie w głowach ludzi, nie w ich coraz lepszym ro-zumieniu wieczystej prawdy i sprawiedliwości, lecz w zmianach sposobu produkcji i wy-miany.Przyczyn tych szukać należy nie w filozofii, lecz w ekonomice danej epoki [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • agnieszka90.opx.pl