[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przyroda stan swój przybiera pierwotny98Gdy czÅ‚ek czÅ‚ekowi spojrzy oko w oko.Skoro go wszystkie zawiodÄ… sposoby,Ostatnim Å›rodkiem jest dlaÅ„ jeszcze miecz.Bronić musimy najdroższych nam rzeczyPrzeciw przemocy  tu chodzi o kraj.Dzieci nam bronić dziÅ› trzeba i żon!WSZYSCYz chrzÄ™stem mieczówDzieci nam bronić dziÅ› trzeba i żon!RÖSSELMANNwkracza w koÅ‚oZanim ujmiecie miecz, pomyÅ›lcie wpierw:Aatwo jest wam zakoÅ„czyć spór z cesarzem.98Przyroda stan swój przybiera pierwotny, tzn.stan powszechnej równoÅ›ci, który panowaÅ‚ w pierwotnymspoÅ‚eczeÅ„stwie.51 Jedno wystarczy sÅ‚owo, a tyraniJako baranki ukÅ‚adni siÄ™ stanÄ….Dość zerwać z RzeszÄ…, Austrii tylko zwierzchnośćUznać, jak nieraz wam to już radzono.AUF DER MAUERCo? Uznać zwierzchność Austrii? My?AM BÜHELNie sÅ‚uchać go!WINKELRIEDTak może tylko zdrajcaRadzić, wróg kraju!REDINGSpokój, sprzysiężeni!SEWAMy Austrii mamy hoÅ‚dować? O haÅ„bo!VON DER FLÜEGwaÅ‚towi ulec w tym, do czego nasNie mogÅ‚a skÅ‚onić Å‚agodność?MEIERTak tylkoNiewolnik dziaÅ‚a! Ja nie chcÄ™ nim być!AUF DER MAUER Z grona Szwajcarów wytrÄ…cony bÄ™dzie,Kto by siÄ™ zechciaÅ‚ poddać Austrii ;Tak, naczelniku, niech brzmi pierwsze prawo,Które tu mamy uchwalić.GÅ‚osujmy!MELCHTHALSÅ‚usznie! Kto chce siÄ™ poddać Austrii,Niech wszystkie prawa utraci i cześć!Niech go do swego nikt nie wpuÅ›ci domu!WSZYSCYpodnoszÄ…c prawÄ… rÄ™kÄ™Tak! Niech to bÄ™dzie nam prawem!REDINGpo chwili milczeniaJuż jest.RÖSSELMANNTak, tak.to prawo wolność wam nadaje.52 PrzemocÄ… tego nie wymusi Austria,Czego przyjazniÄ… zyskać nie zdoÅ‚aÅ‚a.JOST VON WEILENDo rzeczy, dalej!REDINGPowiedzcież mi, bracia,CzyÅ›my już wszystkie wyczerpali Å›rodki?Może król nie wie o cierpieniach naszych?Może wbrew jego woli to siÄ™ dzieje?Wpierw wszystkich dróg spróbować nam potrzeba,Wpierw skargÄ™ naszÄ… przed niego nam nieść,Nim siÄ™ do miecza zwrócimy.Bo przemocStraszna jest zawsze, nawet w sÅ‚usznej sprawie.Bóg wspiera tylko, gdy czÅ‚owiek zawiedzie.STAUFFACHERdo Konrada HunnaNa was nadeszÅ‚a kolej.Mówcie wy!KONRAD HUNNByÅ‚em ja w Rheinfeld,99 u dworu cesarza,By na starostów ucisk skargÄ™ nieśćI by uzyskać od nowego wÅ‚adcyNowe wolnoÅ›ci naszych potwierdzenie.WidziaÅ‚em tam wysÅ‚aÅ„ców wielu miast,Z kraju szwabskiego i znad brzegów RenuWszyscy dostali swoje pergaminyI wszyscy do dom wracali radoÅ›nie.Lecz ja, wasz poseÅ‚, dotrzeć mogÅ‚em tylkoPrzed urzÄ™dników, a oni mnie zbyliPróżnymi sÅ‚owy:  Cesarz nie ma czasu.Jak przyjdzie chwila, to o was pomyÅ›li.Gdym w smutku poprzez salÄ™ zamku szedÅ‚,UjrzaÅ‚em w rogu ksiÄ™cia Szwabii, Jana,100StaÅ‚ pÅ‚aczÄ…c; przy nim zaÅ› szlachetni staliPanowie dwaj, von Wart i Tegerfeld.Ci rzekli mi:  Dbajcie o siebie sami,SprawiedliwoÅ›ci nie czekać od króla!Czyż on wÅ‚asnego nie skrzywdziÅ‚ brataÅ„ca,Czyż należnego nie wydarÅ‚ mu spadku?BÅ‚agaÅ‚ go książę o matczynÄ… część,MówiÅ‚, że już dorosÅ‚y, że już czasRzÄ…dzić mu ksiÄ™stwem.A cóż cesarz na to?Wianek mu wÅ‚ożyÅ‚ na czoÅ‚o i rzekÅ‚: Oto najlepsza mÅ‚odoÅ›ci ozdoba!99Rheinfeld (wÅ‚aÅ›ciwa nazwa Rheinfelden)  miejscowość w kantonie Aargau nad Renem.100ksiÄ™cia Szwabii, Jana  Jan Parricida (z Å‚ac.parricida = ojcobójca) 1290 1313, wnuk Rudolfa Habsburga,żądaÅ‚ na próżno od króla Albrechta I części swego habsburskiego dziedzictwa; zamordowaÅ‚ go w r.1308.53 AUF DER MAUERSÅ‚yszycie? Z rÄ…k wam nie czekać cesarskichSprawiedliwoÅ›ci ani praw.Wy, panie,Dbajcie o siebie.Tak czynić nam trzeba.Radzmy, jak rzecz tÄ™ wieść mÄ…drze do koÅ„ca.WALTER FÜRSTwstÄ™puje w koÅ‚oMy chcemy siÄ™ przemocy wstrÄ™tnej zbyć,Chcemy zachować starodawne prawa,KtóreÅ›my w spadku po ojcach przejÄ™li.Po cudze siÄ™gać nie pragniemy wcale;Co cesarskie, dajmy cesarzowi,Kto pana ma, ten winien sÅ‚użyć mu.MEIERJa ziemiÄ™ swojÄ… mam od Austrii w lennie.WALTER FÜRSTPeÅ‚nijcie dalej swoje obowiÄ…zki.JOST VON WEILENJa panom z Rapperswylu101 pÅ‚acÄ™ czynsz.WALTER FÜRSTPÅ‚aćcież wiÄ™c dalej, jak umowa każe.RÖSSELMANNJam Pani Możnej z Zurychu102 przysiÄ™gÅ‚y.WALTER FÜRSTNiech bierze klasztor, co mu siÄ™ należy.STAUFFACHERJam jest zwiÄ…zany lennem z RzeszÄ… wprost.WALTER FÜRSTWalczmy, lecz walce swej wyznaczmy kres.PÄ™dzmy starostów z ich siedzib, precz goÅ„mySÅ‚ugi ich, bramy rozbijajmy twierdz Lecz nie dopuśćmy do rozlewu krwi.Niech widzi cesarz, żeÅ›my jemu wierni,%7Å‚e tylko rozpacz do buntu nas pchaPrzeciw starostom  a wtedy, być może,MÄ…drość mu każe poskromić swój gniew.Bo sÅ‚uszny budzi ku sobie szacunek101Rapperswyl leży w kantonie St.Gallen na wschodnim brzegu Jeziora Zuryskiego.Ród hr.z RapperswyluwymarÅ‚ jednak już w 1284.102Pani Możnej z Zurychu  przeÅ‚ożona bogatego klasztoru żeÅ„skiego w Zurychu, zaÅ‚ożonego przez królaLudwika Niemca.54 Lud, co choć zbrojny, powÅ›ciÄ…gnąć siÄ™ umie.REDINGPrawdÄ™ mówicie.Lecz powiedzcie mi,Jak tego dopiąć? Mocny jest nasz wróg,I wierzcie mi, bez boju nie ustÄ…pi.STAUFFACHERUstÄ…pi, gdy zobaczy u nas broÅ„.Zaskoczym go, nim siÄ™ uzbroić zdoÅ‚a.MEIERNie sztuka mówić, ale zrobić sztuka.Ma on tu przecież dwa obronne zamki,Które siÄ™ straszne mogÄ… dla nas stać,Gdy król zbrojnymi obsadzi je ludzmi.Rossberg i Sarnen musimy mieć w rÄ™ku,Nim w caÅ‚ym kraju podniesiemy miecz.STAUFFACHERWróg siÄ™ opatrzy, gdy zwlekać bÄ™dziemy.Zbyt wielu nas, co znamy tajemnicÄ™.MEIERZdrajców wÅ›ród naszych ludzi nie ma chyba.RÖSSELMANNNadmierny zapaÅ‚ też zdradzić nas może.WALTER FÜRSTGdy bÄ™dziem zwlekać, starosta wykoÅ„czyZamek w Altorfie i umocni siÄ™.MEIERO sobie tylko myÅ›licie!ZAKRYSTIANO sobie?To jest niesprawiedliwe.MEIERz oburzeniemKtóż to mówi?Uri?REDINGZamilczcie! Spokój!MEIERNo, gdy Schwyz55 Za jedno trzyma z Uri, m y zmilczymy.REDINGMuszÄ™ przed caÅ‚ym zganić was zebraniem,Bo wy nam spokój gniewem swym mÄ…cicie.O wspólnÄ… nam tu wszystkim idzie sprawÄ™!WINKELRIEDDobrze by zwlec po Boże Narodzenie,Bo zwyczaj każe, że wówczas poddaniPodarki znoszÄ… starostom swym w dani.Wtedy dziesiÄ™ciu lub dwunastu ludziAatwo by mogÅ‚o do Sarnen siÄ™ wkraść,Nikt tam na zamek zbrojno nie przybywa,A nasi mieć by mogli z sobÄ… broÅ„,Starannie w faÅ‚dach ukrytÄ… odzienia.Tymczasem w lesie może czekać kupaInnych  i kiedy jedni zajmÄ… w zamkuBramÄ™ i gÅ‚oÅ›ny dadzÄ… rogiem znak,A drudzy z leÅ›nej wypadnÄ… kryjówki,Może nam gród z Å‚atwoÅ›ciÄ… w rÄ™ce wpaść.MELCHTHALA Rossberg mógÅ‚bym opanować ja.Jest tam na zamku przychylna mi dziewka,NamówiÄ™ jÄ…, by mi spuÅ›ciÅ‚a nocÄ…Ze swego okna dÅ‚ugi, mocny sznur.Gdy tam już bÄ™dÄ™, Å‚atwo wciÄ…gnÄ™ drugich.REDINGCzy wszyscy pragnÄ…, byÅ›my rzecz odwlekli?WiÄ™kszość podnosi rÄ™ceSTAUFFACHERliczy gÅ‚osyDwunastu p r z e c i w, a dwudziestu z a!WALTER FÜRSTW dniu zaÅ›, gdy oba padnÄ… razem grody,Ognie po górach rozpalim na znak,I w głównym mieÅ›cie każdego kantonuWraz pospolite zbierze siÄ™ ruszenie.Wierzcie mi, bracia, wtedy starostowie,BroÅ„ widzÄ…c w rÄ™kach ludu, stronić bÄ™dÄ…Od walki, proszÄ…c nas tylko o glejt,103By móc w spokoju opuÅ›cić nasz kraj!STAUFFACHER103glejt  list żelazny, list bezpieczeÅ„stwa na wolne przejÅ›cie [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • agnieszka90.opx.pl