[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nuż też wołka sta-rego albo jakiego podrosłego możesz za młodego przefrymarczyć, przez lato go wypaść,zimie plewkami, zgoninkami jako tako wygłaskać.Będzie cię kosztował dwie kopie, awezmiesz zań czterzy.Nuż też wieprzka, choć byś też zań dał pół kopy, więc go chwa-stem, młótem i czym możesz, przez lato rozetkać, a potym, mało mu ziarna dodawszy,aliż ty kopę za połeć, a drugić i z drobnymi rzeczami zostanie w zysku.A małoż to li-chwa, proszę cię? A małyż to pożytek sobie może poczciwy człowiek bez wielkiej praceja na poły z krotofilą uczynić? Azaż też zle zróbka kupić za dziesięć złotych, a dać go zatrzydzieści? Jednoby nie trzeba zbytnim legatem być, albo się zbytnimi a niepotrzebnymibiesiadami zawżdy bawić.Paniej gospodarstwoNuż też pani łaskawa domowa azaż też z drugiej strony nie może bez wielkiej pracej a napoły z krotofilą nadobnych pożyteczków naczynić, gdy się zabawi około ogrodów, okołonabiałów, około lnów, około konopi? Wszytko a wszytko może się to sowicie opłacić idomek się napełnić.Bo to zimie zasię z dzieweczkami poprzędzie, płócienek nasprawuje,może i uprzedać, może i potrzebę domową zawżdy poczciwą mieć.Nuż też i gąska nie-zła, bo i piórka, i miąsko wżdy też darmo nie wynidzie, a mały to koszt trawki nasiekać,ukropkiem gorącym ją odmiękczyć, otrąbkami posypać; to się tak tym dobrze pan młodygęś uchowa, jako owsem, bo mu to snadniej i połknąć, i przechować.Nuż też kurczątko,nuż też kaczątko, nuż też i gołębiątko, wszytko to nic nie wadzi, bo to bez trudności a napoły z krotofilą wszytko być może.A przedsię i sława, a pożytek z tego roście, iż wżdyrzeką, iż porządek w domu.A tak szkoda poczciwemu człowieku, gdy czas do czego przypadnie, marnie go tyrać,boć dosyć czasów będzie inych i biesiad, i krotofil używać; ale gdy też czas czego, azwłaszcza którego już ugonić nie może, szkoda go niepotrzebnie opuszczać, bo ten, po-wiadają, z wodą nam pospołu ucieka.30.LATO GDY PRZYDZIE, CO Z NIM CZYNIRozkoszy letnieNuż gdy przydzie ono gorące lato, azaż nie rozkosz, gdy ono wszytko, coś na wiosnę ro-bił, kopał, nadobnieć dozrzeje a poroście? Anoć niosą jabłuszka, gruszeczki, wisneczki,śliweczki z pirwszego szczepienia twego; więc z ogródków ogóreczki, maluneczki,ogrodne ony ine rozkoszy.Ano młode masłka, syreczki nastaną, jajka świeże, ano kurkigmerzą, ano gąski gągają, ano jagniątka wrzeszczą, ano prosiątka biegają, ano rybki ska-czą; tylko sobie mówić:  Używaj, miła duszo; masz wszytkiego dobrego dosyć , a wsza-koż z bojaznią bożą a z wiernym dziękowaniem Jemu.Pojedziesz zasię sobie z krogu-laszkiem do żniwa, ano nadobnie żną, dzieweczki sobie śpiewają, drudzy pokrzykawają,snopki w kopy znowu układają; ano im i milej, i sporzej robić, kiedy pana widzą, a wsza-koż nie owego, co się z nimi po polu z maczugą goni albo biczem po grzbiecie kołace.Tamże sobie i przepióreczkę ugonić może, ale nie owak, aby proso albo insze zboże ubo-48 gim ludkom łamać miał.Abowiem on, patrząc na to, nie może bez żałości być, a mówipo cichu:  Bodajż w niej zjadł złego ducha! Też nie owak, aby wszyscy stali, dziwującsię, a wołali:  Owo padła, panie, padła! A pan się przed nimi pyszni, iż chruściela ugo-nił, a oni stoją dziwując się, sirpy porzuciwszy.Abowiem w każdej rzeczy trzeba czasu imiary zawżdy używać.To też tu trzeba dożrzeć, aby nie mokro w brogi układano, a o brogi się wczas starać,niżli w ten czas, kiedy układać, a wczas je i poszyć, i pod nimi uchędożyć.A wszakoż cona nasienie ma być, to wczas wozić i w stogi albo do stodół układać, bo to i w gumnieprzeschnąć może, bo z każdą rzeczą szkoda czasu opuszczać, a zawżdy uprzedzać, gdziekto może.31.JESIENNE ROZKOSZY I GOSPODARSTWAJesienne gospodarstwoPrzydzie jesień, azaż nie rozkosz do siana się przejezdzić? Ano nadobnie uorano, nadob-nie sieją, włóczą, śpiewają, ano serce roście, ano się nadzieją cieszy, iż z tego, da li PanBóg doczekać, na drugi rok pożytek uroście; a wszakoż tego dozrzeć, aby było dobrzeuorano, aby urzechy nie było, aby tylko trawy nie pruto.Bo jeśliże ziemia nie będzie zgłęboka umiękczona, już ziarno nie może korzonka głęboko puścić, już przyszedszy natwardą ziemię, płaszczyć się musi a słusznie się wkorzenić nie może; więc i rychlej wy-pre, a na wiosnę nie łacno mu róść sporo.Też trzeba pilnować, aby się dobrze zawlokło,aby brył, jeśli może być, niewiele było, a wczas, a co naraniej; bo im się zboże napiękniejuściele na zimę, tym mu sporzej będzie róść na wiosnę.Bo drudzy powiadają, iż rychlejwypre; trudniejci zawżdy owemu, co się dopirko zgliji, każdy gwałt wycirpieć, niżliowemu, co już moc zawezmie.Bo i dziecię rychlej się zawżdy stłucze niżli chłop stary.Też tego trzeba dopilnować, aby ziarno było dobrze wyschłe, bo mokre albo niedozrzałepewnie zgnije.Jan w XII kapitu.A nie darmo Pan mówi w Ewanielijej: Nisi granum frumenti mortuum fuerit, ipsum so-lum manet, to jest: jeśli ziarno zbożne nie będzie umorzono, to jest dobrze wysuszono,samo w ziemi zostanie.32.KROTOFILE JESIENNEJesienne rozkoszyTamże sobie możesz kazać i pieski, jeśli je masz, wywrzeć, tamże sobie wnet rozkosznąkrotofilę uczynić; ano rozliczne głosy, jako fletniczki z puzany, krzyczą, ano myśliwiecwrzeszczy, trąbi dojeżdżając za nimi.Wypadnie zajączek; azaż go nie rozkosz po-szczwać, za nim sobie pobiegać, a jeszcze lepsza do łęku go przywięzać i do domu przy-nieść; ano chuć i dobra myśl roście, ano się krew dobra mnoży, ano żołądek przechowy-wa, ano wszytko zdrowo, wszytko miło [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • agnieszka90.opx.pl